Arbeidsmarktkrapte en de onmetelijke verduurzamingsopgave... hoe gaan we dit oplossen? Het mag niet meer geld kosten en het moet sneller, maar de productiviteit in de bouw daalt juist.

Kan AI een oplossing zijn?
Bart Brink, senior programmamanager bij TKI Bouw en Techniek is al jaren betrokken bij AI ontwikkelingen en op zoek gegaan naar de voordelen van AI voor de bouw- en infrasector. Hij zocht naar de grotere context: hoe verhoudt de mens zich tot AI en machine learning? Wat is ervoor nodig om deze nieuwe symbiose van Mens & Machine te laten slagen? Volgens hem kan AI, mits verantwoord toegepast, bijdragen aan de grote transities waar Nederland voor staat. “AI helpt ons data beter te benutten, processen te versnellen en beter te beslissen."
4 x AI toepassen
De afgelopen jaren gaat de aandacht heel erg uit naar AI-oplossingen die het werk makkelijker maken of een werkproces overnemen. Maar AI kan op meerdere manieren bijdragen aan de opgave. Bart onderscheidt voor onze sectoren vier toepassingsgebieden:
- Me, myself and AI – AI als persoonlijke assistent, met handige tools voor samenvatten, schrijven, plannen en ontwerpen.
- AI in de operatie en bedrijfsvoering – voor het automatiseren en verbeteren van bijvoorbeeld de logistiek, het onderhoud of de administratie.
- AI voor samenwerking en besluitvorming – systemen die informatie bundelen en helpen bij complexe keuzes, zoals investerings- of verduurzamingsbeslissingen.
- AI geïntegreerd in producten, gebouwen en infrastructuur – toepassingen waarbij AI letterlijk is ingebouwd, bijvoorbeeld in installaties, monitoring of robotisering. Denk aan AI die het gebouwbeheersysteem afstemt op het weerbericht.
“Het is een groeipad”, legt Bart uit. “Je kunt klein beginnen, maar uiteindelijk draait het om een geïntegreerde aanpak waarin mens en machine elkaar versterken.”

De mogelijkmakers
Om de samenwerking tussen mens en machine succesvol te maken, begint het volgens Bart met een cultuur waarin professionals leren denken in data, durven experimenteren en technologie zien als hulpmiddel, niet als bedreiging. Daarnaast is de kwaliteit en governance van data cruciaal; zonder betrouwbare en gedeelde gegevens kan geen enkel algoritme goed werken. Ook ethiek en regulering spelen een grote rol, met duidelijke afspraken over privacy, eigenaarschap en verantwoordelijkheid. En tot slot vraagt het om systeemdenken en samenwerking in het ecosysteem. Bedrijven, kennisinstellingen en overheden die samen leren en bouwen aan veilige, schaalbare toepassingen.
Meer dan techniek
AI is geen speeltje voor techneuten,” benadrukt Bart. “Technologie is niet het probleem; het zijn de mensen, de afspraken en het vertrouwen die bepalen of AI écht werkt. We moeten niet bang zijn voor de machine, maar leren ermee samenwerken.”
Van elkaar leren
|
![]() |








